แหล่งของคาเฟอีน

แม้ว่าคาเฟอีนคือสารที่เรารับประทานเข้าสู่ร่างกายได้ง่าย และพบได้จากอาหารและเครื่องดื่มที่เราบริโภคกันอยู่ทุกวัน แต่ที่จริงแล้วคาเฟอีนมีที่มาจาก 2 แหล่งคือ คาเฟอีนจากธรรมชาติ และคาเฟอีนสังเคราะห์

1. คาเฟอีนธรรมชาติ มาจากเมล็ดกาแฟ ชา โกโก้ และถั่วโคล่า โดยเมื่อเทียบปริมาณคาเฟอีนต่อน้ำหนัก 100 มิลลิลิตรเท่ากันจะพบว่า อันดับหนึ่งของเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนคือ กาแฟ ที่มากที่สุดถึง 40 มิลลิกรัม รองลงมาคือ ชา มีคาเฟอีน 20 มิลลิกรัม อันดับถัดมาคือถั่วโคล่า มีคาเฟอีน 8 มิลลิกรัม และช็อคโกแลตร้อนซึ่งทำจากโกโก้มีคาเฟอีนเพียง 3 มิลลิกรัม (ที่มา: Food Data Central ,USDA)

2. คาเฟอีนสังเคราะห์ คิดค้นมาเพื่อแก้ปัญหาความต้องการคาเฟอีนที่เพิ่มขึ้นในช่วงสงครามโลกครั้งที่ 2 สารคาเฟอีนที่สังเคราะห์ขึ้นจะคล้ายกับคาเฟอีนตามธรรมชาติ ออกฤทธิ์เร่งความสดชื่นได้พอกัน แต่คาเฟอีนสังเคราะห์จะดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ไวกว่าคาเฟอีนธรรมชาติ และมักนำไปเติมแต่งในเครื่องดื่มประเภทน้ำอัดลม เครื่องดื่มบำรุงกำลัง หรือเครื่องดื่มชูกำลังตามท้องตลาด

ประโยชน์ของคาเฟอีน

ตามที่กล่าวมาข้างต้นว่า ประโยชน์ของคาเฟอีนคือการเติมความสดชื่นให้กับร่างกาย แต่มากไปกว่านั้น คาเฟอีนยังมีประโยชน์ต่อสุขภาพในอีกหลายด้าน อาทิ

1. เพิ่มประสิทธิภาพการทำงานของสมอง

เพราะนอกจากทำให้สมองแจ่มใสแล้ว คาเฟอีนก็มีผลต่ออารมณ์ ความจำ การตอบสนองของระบบประสาท และช่วยให้ใช้พลังความคิดได้ดียิ่งขึ้น ที่สำคัญยังลดความเสี่ยงการเกิดโรคอัลไซเมอร์และพาร์กินสัน ซึ่งมีสาเหตุมาจากการทำงานที่ผิดปกติของสมอง

2. เพิ่มสมรรถภาพร่างกาย

คาเฟอีนจะช่วยเพิ่มระดับอะดรีนาลีน ฮอร์โมนที่ช่วยเตรียมความพร้อมให้กับร่างกายเมื่อต้องเล่นกีฬาหรือออกกำลังกายอย่างหนัก และยังช่วยเพิ่มความแข็งแกร่งของร่างกาย ทำให้เหนื่อยช้าลง

3. ช่วยให้ระบบเผาผลาญทำงานดีขึ้น

จากการศึกษาพบว่าคาเฟอีนช่วยเพิ่มอัตราการเผาผลาญให้กับร่างกายได้ อย่างไรก็ตาม ควรระวังส่วนผสมอื่นๆ ในเครื่องดื่มที่มีคาเฟอีนอย่างนม และน้ำตาลด้วย

4. บรรเทาอาการปวด

จากการศึกษาพบว่า คาเฟอีนสามารถใช้ร่วมกับยาแก้ปวดเพื่อลดอาการปวดได้ โดยเฉพาะอาการปวดหัวจากไมเกรนและความเครียด และแพทย์ยังใช้ฉีดเข้าเส้นเลือด หรือให้ผู้ป่วยรับประทานคาเฟอีน เพื่อป้องกันอาการปวดหัวหลังผ่าตัด และอาการปวดหัวหลังฉีดยาชาเข้าทางช่องเหนือไขสันหลัง เป็นต้น

5. ลดความเสี่ยงเกิดนิ่วในถุงน้ำดี

คาเฟอีนมีส่วนกระตุ้นการหดตัวของถุงน้ำดีและการไหลเวียนของน้ำดี หากรับประทานคาเฟอีนต่อเนื่องประมาณ 400 มิลลิกรัมต่อวัน อาจลดความเสี่ยงเกิดนิ่วในถุงน้ำดีได้

6. ลดความเสี่ยงของโรคมะเร็งบางชนิด

เพราะคาเฟอีนมีสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งช่วยป้องกันการเกิดมะเร็งบางชนิดได้ โดยเฉพาะโรคมะเร็งตับ ซึ่งเคยมีงานวิจัยระบุว่า คาเฟอีนช่วยลดความเสี่ยงต่อโรคมะเร็งตับได้ถึง 40 เปอร์เซ็นต์

ผลข้างเคียงจากคาเฟอีน

แม้จะมีข้อดีมากมาย แต่หากรับประทานคาเฟอีนมากเกินไปก็ต้องระวังผลข้างเคียงจากคาเฟอีนคือ อาจทำให้นอนไม่หลับ หรือคุณภาพการนอนลดลง ความเมื่อยล้าที่ตามมาหลังจากดื่มคาเฟอีนและใช้ร่างกายอย่างหนัก กล้ามเนื้อและกระดูกเสียหาย เนื่องจากคาเฟอีนทำให้ร่างกายดูดซึมแคลเซียมได้น้อยลง นอกจากนี้คาเฟอีนอาจทำให้ความดันโลหิตสูง และมีอาการใจสั่น รวมทั้งควรระมัดระวังการดื่มคาเฟอีนในกลุ่มสตรีมีครรภ์ เพราะอาจส่งผลให้ทารกในครรภ์มีน้ำหนักตัวน้อยลง หรืออาจแท้งลูกได้

คาเฟอีนคืออะไร กับประโยชน์ต่าง ๆ ที่คุณอาจไม่เคยรู้มาก่อน | Nespresso